De grootste maatschappelijke problemen

De grootste problemen die momenteel in de maatschappij spelen, hebben op een bepaalde manier allemaal met elkaar te maken. De problemen zijn zo met elkaar vervlochten dat er heel moeilijk een structuur in te ontdekken valt.

Presentatie/indruk/imago gaat voor inhoud/kwaliteit.
Dit is een algemene ziekte die in alle sectoren woekert, zowel in individuele personen als in organisaties als geheel. Als een bedrijf een te slechte naam krijgt, dan veranderen ze die, al dan niet met een overname gepaard gaande. Je ziet dit ook in de politiek. Als een politieke partij aan de grond zit, dan vraagt men zich niet af wat het volk wil, maar dan vraagt men zich af hoe men een sexyer (dat woord alleen al!) uitstraling kan krijgen.

Incompetentie van personen
Verbijsterend veel werknemers hebben niet de bekwaamheid, de ervaring of de middelen om hun werk naar behoren uit te voeren. Dit wordt mede veroorzaakt door het hierboven genoemde imagoprobleem. Mensen worden aangenomen omdat ze zich goed presenteren. Dit fenomeen wordt nog versterkt door de korte duur van veel contracten tegenwoordig. Als mensen binnen een bedrijf promoveren, zal sterk meespelen hoe goed zij hun werk doen. Als mensen na een paar jaar bij een ander bedrijf gaan werken, dan zal vooral bepalend zijn hoe zij in een sollicitatieprocedure overeind blijven. Het komt veel voor dat mensen met ervaring weg lopen (soms hiertoe aangezet door incompetente managers die zelf een kortdurend contract hebben), zodat het werk gedaan wordt door incompetente mensen.

Incompetente organisaties
Instanties doen niet waarvoor ze bedoeld zijn of ze functioneren slecht, zou het geen idee zijn om ISO-9000 normen toe te passen op overheidsdiensten en andere nonprofitorganisaties? Noem mij nou eens één instantie die goed werkt. Banken, pensioenfondsen, onderwijs, justitie, zorgmanagers? Incompetente organisaties worden geleid door incompetente personen, vaak mogelijk gemaakt door nieuwe wetgeving (denk aan de zelfverrijkende managers).

Het zijn niet alleen de overheidsorganisaties die slecht werken, ook in veel bedrijven wordt er maar wat aangeklungeld. Denk bijvoorbeeld aan IT-projecten. Het is echt niet alleen bij de overheid kommer en kwel. Juist in commerciële bedrijven is het de uitstraling die telt. En de managers komen en gaan. Ik heb meerdere bedrijven meegemaakt waar de IT-afdeling het tot zijn taak zag om het bedrijf te beschermen tegen het management.

De politiek is helemaal de weg kwijt
Eén treffend voorbeeld is de opkomst van Fortuyn in 2002. Als één man in staat is om in z’n eentje het hele politieke bestel op te blazen, dan hebben alle zittende politici hun werk toch wel heel erg slecht gedaan. Het politieke bedrijf is daarmee zelf een incompetente organisatie.

Er wordt niet geëvalueerd of wet- en regelgeving de gestelde doelen dichterbij brengt.
Zo zijn er antiradicaliseringsprogramma’s geweest. Sommige zouden goed gewerkt hebben, andere slecht. Deze programma’s zijn nooit geëvalueerd! Je houdt het toch niet voor mogelijk dat er geld wordt uitgegeven zonder dat ooit wordt gekeken of dat geld goed besteed wordt? Het is maar één voorbeeld. De politiek lijkt te sturen op goede bedoelingen in plaats van op resultaten van beleid.
De neveneffecten van wet- en regelgeving wordt nooit voorzien, terwijl men dat wel van tevoren zou moeten bedenken. Een voorbeeld is de zich verrijkende directies.
De bureaucratie wordt vaak als verstikkend ervaren. De politiek heeft als taak goede wetgeving te maken, maar dat lukt haar dus niet.
Overigens staan al deze maatschappelijke problemen niet op de politieke agenda, zelfs niet van de oppositie. Het politieke bedrijf is daarmee een illustratie van het algemene verschijnsel dat organisaties niet alleen incompetent zijn in de taken die ze uitvoeren, maar bovendien niet de taken uitvoeren waarvoor ze bedoeld zijn.

Het lijkt wel of alles samenkomt in het probleem van de criminaliteit onder allochtonen. De politici proberen uit te stralen dat het de goede kant op gaat met de immigratie, ze doen er niets aan terwijl wij ze daarvoor juist hebben, ze hebben dan ook geen idee wat ze eraan zouden kunnen doen, de inspanningen van politie en justitie helpen niet, het onderwijs laat het op z’n beloop en niemand weet eigenlijk hoe erg de situatie is.

Werkloosheid, of de verdeling van het beschikbare werk, zowel binnen als over leeftijdscategorieën.
Er wordt alleen vertrouwd op economische groei. Dan komen de banen weer. Men denkt te veel in voltijdsbanen. Naar mijn idee zou het logischer zijn om het feit te verwelkomen dat we met minder werk toekunnen en het werk dat gedaan moet worden, eerlijk te verdelen. Werkloosheid is het enige probleem dat wel duidelijk op de politieke agenda staat. Maar de politiek zet in op soepeler ontslagrecht, kortere arbeidsverbintenissen, iedere werknemer moet als het ware een ondernemer zijn die zijn kwaliteiten als werknemer verkoopt. En hiermee zijn we weer bij het begin, zie imago, incompetentie in verband met kortlopende contracten, managers die komen en gaan, … De cirkel is rond.